|  | 
                    " بررسی اثر احتمالی علفکش تیوبنکارب در ایجاد عارضه کوتولگی برنج "
                    
 
 
            
                
                    | شماره شناسایی | : | 18781866 |  
                    | شماره مدرک | : | ۳۹۸۹۱ |  
                    | نام عام مواد | : | [گزارش نهایی] |  
                    | شناسه افزوده | : | یعقوبی، بیژن |  
                    |  | : | پیکان، مریم |  
                    |  | : | فرحپور، آتوسا |  
                    |  | : | دواتگر، ناصر |  
                    | عنوان اصلي | : | بررسی اثر احتمالی علفکش تیوبنکارب در ایجاد عارضه کوتولگی برنج |  
                    | صفحه شمار | : | ۴۶ص.: جدول، نمودار |  
                    | وضعیت انتشار | : | رشت: موسسه تحقیقات برنج کشور، ۱۳۹۰. |  
                    | فروست | : | شماره ثبت ۳۹۸۹۱ مورخ ۱۳۹۰/۱۱/۰۱ |  
                    |  | : | شماره طرح ۲-۰۱۲-۱۳-۰۰۰-۱۲-۰۰۰-۸۵۰۱۵ |  
                    |  | : | شماره نامه ۶۳۰۸/۲۸۴  مورخ ۱۳۹۰/۱۰/۲۶ |  
                    |  | : | ۳۹۸۹۱ |  
                    |  | : | ۳۹۸۹۱ |  
                    | رده بندی ديویی | : | اگریس |  
                    | شماره ثبت | : | 1062640 |  
                    | شماره ثبت | : | ۳۹۸۹۱ |  
                    | خلاصه یا چکیده | : | Dwarfism has been one of the problems of rice production in Guilan province in past two decades. Up to now it has been investigated from different aspects. The rule of viral agent, nutrients, herbicides, genetic disorders and insects on causing this problem has been investigated. Despite some recommendation dwarfism still remains as a mysterious problem in paddy fields of Guilan. In this study in a 5 years study in farmers field, lab, greenhouse and research fields of Rice Research Institute of Iran the dwarfism was investigated. Field observation clearly suggested that the herbicides, have something to do with dwarfism. Therefore, a one year elaborate lab and greenhouse study in 2005 and three years field experiment during 2007-2009 were conducted based on the preliminary field observations on three popularly used herbicides i.e. Butachlor, Thiobencarb (TB) and Oxadiargil on Hashemi rice variety. Visual evaluation of phytotoxicity of herbicides showed that TB causes greenish dark colour of leaves, curvature or fish hooking and brittleness of leaves and short stature. Regression analysis of seedlings height, root length and fresh weight showed that the inhibitory effect of TB on rice growth was significantly more than two other herbicides (P<0.001). The dosage needed for 50% in rice height reduction for TB was 40 times lesser than butachlor and oxadiargil. The second experiment was conducted in pots containing soils of paddy fields with the precedence of dwarfism. Treatment included time of herbicide application (before and after transplanting), water level in pots when herbicide was applied (flooded and saturated) and TB doses (0, 2, 4, 6, 8 & 10 lit/hac). The experimental design was a factorial split-split in 3 replications. Results of this experiment also showed that only TB causes dwarfism and confirmed the previous experiments results. Data analysis showed that phytotoxicity of TB is influenced by TB dosage, time of TB application, irrigation method and their interaction (P<0.0001). Based on this results TB application in saturated soils caused 3 times more toxicity in rice compared with flooded pots and there was a significant sigmoidal correlation (P<0.001) between TB dose and its phytotoxicity. This experiment was repeated three years in field conditions. Results also were similar to previous one and confirmed the rule of TB in causing dwarfism in rice. Based on the results of this study flooding the fields before TB application and application of TB after transplanting and also using of least recommended dose of TB decreases the dwarfism. The major symptoms of dwarfism included dark greenish leaves, malformed stems, short statue of plants, excessive tillering and in vegetative stage and delay in maturing, yield loss in reproductive stage. These symptoms have been assigned to degradation of TB to dechlorinated TB. Thus, results of this study indirectly are suggesting that TB degradation in paddy fields has been occurring long ago and it is causing Dwarfism. We are doing more investigation in order to management of dwarfism now.   Key words: Phytotoxicity, herbicide dose, flooding, herbicide degradation |  
                    |  | : | کوتولگی برنج عارضهای است فیزیولوژیکی که سبب اختلال در روند طبیعی رشد برنج، طولانی شدن دوره رشد رویشی، تأخیر در رشد زایشی و کاهش عملکرد برنج میگردد. علائم عارضه کوتولگی برنج در دهه ۱۳۷۰ توجه محققین مؤسسه تحقیقات برنج کشور را به خود جلب، و اولین گزارش رسمی از بررسیهای مقدماتی بر روی این عارضه در ششمین گردهمائی سالیانه برنج کشور در اصفهان ارائه گردید (پاداشت، ۱۳۷۶). در این گزارش عارضه کوتولگی مشکل ارقام مختلف برنج و مناطق متعدد شالیکاری استان گیلان عنوان گردید. بر اساس این گزارش علائم عارضه کوتولگی شبیه علائم برخی بیماریهای ویروسی برنج و قابل انتقال از راتون به گیاهچههای جوان رویشی گزارش شد، ام ا بررسیهای مشترک محققین مؤسسه تحقیقات برنج با همکاری دانشگاه شیراز در شناسائی و جداسازی عوامل ویروسی از گیاهان آلوده میس ر واقع نگردید(محمد شریفی و همکاران، ۱۳۸۰). به دلیل بد شکلی گیاهچههای مبتلا به عارضه کوتولگی، عدم بهبود گیاه در طول دوره رشد رویشی و هراس از گسترش عارضه، این اختلالات رشدی تحت عنوان "سرطان" در بین شالیکاران گیلانی شناخته میشود. کلروز و نکروز، حالت برگ پیازی و پیچیدگی گیاهچههای برنج، رنگپریدگی یا سفیدی برگ از نشانههای رایج گیاهسوزی و اختلالات رشدی ناشی از علفکشها بر روی برنج هستند (اطلاعات منتشر نشده است). ام ا بر خلاف همه موارد معمول، علائم شاخص عارضه کوتولگی برنج در شمال کشور رنگ سبز تیره و افزایش پنجه در مراحل اولیه رشد است، که این علائم میتوانند به اشتباه به عنوان شاخص شادابی و سلامت برنج در مرحله رشد رویشی قلمداد گردند. ام ا عدم توسعه ارتفاع در مراحل بعدی رشد ابتلاء برنج به یک اختلال فیزیولوژیک را آشکار خواهد ساخت. علائم کوتولگی در حالت حاد از مرگومیر در مرحله رشد رویشی آغاز و در حالت مزمن تنها با تأخیر در گلدهی و رسیدگی برنج نمایان میگردند. اولین نشانههای عارضه از حدود سه تا چهار هفته و علائم تیپیک کوتولگی حدود پنج هفته پس از نشاءکاری مشاهده میشوند. گیاهچههای با رنگ سبز تیره و برگهای مواج و کوتاه، عدم رشد میانگره و خروج برگ از میانگرههای نزدیک به سطح خاک، تولید پنجه غیر طبیعی از گرههای بالاتر از سطح خاک (بر روی بندهای بالاتر ساقه)، تورم ساقه و برگهای قلاب مانند از علائم عارضه کوتولگی برنج در مرحله رشد رویشی است. تأخیر در گلدهی، عدم خروج خوشه از غلاف برگ، خوشههای غیر طبیعی، دیررسی، ناهمزمانی در رسیدن، افزایش میزان پوکی و کاهش عملکرد نیز از علائم این عارضه در مرحله رشد زایشی هستند (اطلاعات منتشر نشده است). علائم تیپیک عارضه کوتولگی برنج در شمال کشور (رنگ سبز تیره و ارتفاع کوتاهتر)، از نشانههای ابتلاء برنج به بیماری ویروسی "کوتولگی" است که از جنوب کشور و دیگر نقاط دنیا گزارش شده و تحت عنوان "بیماری کوتولگی گال سیاه برنج" شناخته میشود (کامران، ۱۳۷۹). از سوی دیگر برخی این نشانگان را از علائم کمبود عنصر غذائی "روی" یا "روی و پتاس" در برنج میدانند که در مزارع برنج شمال بطور همزمان شیوع داشت (شهدی، ۱۳۸۲). شباهت ظاهری کوتولگی به بیماریهای ویروسی و کمبود عناصر غذائی، گسترش عارضه و عدم ارائه راهکار برای مهار آن پس از گذشت چندین سال، و نیز به دلیل اهمیت برنج در استانهای شمالی همگی سبب شدند تا محققین و صاحبنظران برنج از مؤسسات تحقیقاتی و دانشگاههای مختلف (موسسات تحقیقات برنج، خاکشناسی، گیاهپزشکی و دانشگاههای گیلان، مازندران و شیراز) در طرح تحقیقاتی مشترکی به بررسی این عارضه بپردازند (محمدشریفی و همکاران، ۱۳۸۰). در این بررسی تیمی پس از انجام آزمایشات متعدد نقش عوامل ژنتیکی و زراعی، بیماریهای ویروسی، حشرات، زنجرهها و حت ی علفکشها در ایجاد عارضه کوتولگی مردود و سرانجام عامل عارضه کوتولگی برنج کمبود عناصر غذائی "روی" و "پتاس" اعلام گردید (شهدی، ۱۳۸۲). اما گذشت زمان نشان داد که توصیههای متعاقب این یافته نمیتواند مشکل کوتولگی را بطور کامل رفع نماید. بطوریکه این عارضه هنوز پس از گذشت حدود دو دهه یکی از مسائل بحثانگیز در این زراعت است. پراکنش عارضه بیشتر به صورت لکهای یا نقطهای در حاشیه اراضی بویژه اراضی باتلاقی دیده میشود و میزان کاهش عملکرد اقتصادی در آن نقاط تا ۸۰ درصد نیز میرسد. این عارضه تاکنون در دو استان گیلان و مازندران مشاهده شده، ام ا شدت عارضه در استان گیلان به مراتب بیشتر از استان مازندران است (اطلاعات منتشر نشده است). تخمین آلودگی سالیانه عارضه کوتولگی هنوز میس ر نشده، ام ا در برخی سالها میزان آلودگی شالیزارهای استان گیلان به عارضه کوتولگی به صورت غیررسمی ۲۰ درصد گزارش شده است. استانهای گیلان و مازندران هر یک حدود ۲۳۰ هزار هکتار شالیزار و ۷۰ درصد تولید برنج کشور متعلق به این دو استان است |  |  |