|
" بررسي تاثير کيفيت آب و خاک و مولفه هاي اقتصادي-اجتماعي بر کارآيي اقتصادي و فني کشت هاي گلخانه اي در استان فارس "
حسن پور، بهروز
| شماره شناسایی
|
:
|
18883566
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۶۹۶۱
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -عادی]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
حسن پور، بهروز
|
|
|
:
|
کاووسي، بيژن
|
|
|
:
|
محمدي، دادگر
|
|
|
:
|
زارع، ابراهيم
|
|
|
:
|
اکبرآباديان، علي اکبر
|
| عنوان اصلي
|
:
|
بررسي تاثير کيفيت آب و خاک و مولفه هاي اقتصادي-اجتماعي بر کارآيي اقتصادي و فني کشت هاي گلخانه اي در استان فارس
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
حسن پور، بهروز
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Investigating the impact of water and soil quality and socio-economic components on the economic and technical efficiency of greenhouse crops in Fars province
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: ستاد، ۱۴۰۳
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۶۹۶۱ مورخ ۱۴۰۳/۱۲/۱۸۶۶۹۶۱
|
|
|
:
|
شماره طرح : 14-50-30-007-01046-020425
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
بازده اقتصادی
|
|
|
:
|
عوامل فنی
|
|
|
:
|
کارایی فنی
|
|
|
:
|
کشت گلخانه‌ای
|
|
|
:
|
کیفیت آب و خاک
|
|
|
:
|
فارس
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
بخش کشاورزی با توسعه واحدهای گلخانه‌ای نه تنها موجب افزايش توليد در واحد سطح شده، بلكه به استفاده بهینه از آب و خاك در قطعات كوچك کشاورزی و افزایش بهره¬وري کمک می¬نماید. باتوجه به سرمايه‌گذاري زيادي كه در کشور در خصوص توسعه کشت‌های گلخانه‌ای صورت مي‌گيرد، عدم رعایت نکات فنی و مديريت صحيح در کشت‌های گلخانه‌ای باعث كاهش بازده اقتصادی این گونه سرمایهگذاری‌ها مي‌گردد. این پژوهش به دنبال بررسی تأثیر کیفیت آب و خاک و همچنین عوامل فنی و اقتصادی بر بازده اقتصادی و کارایی فنی واحدهای گلخانه‌ای است. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه، مشاهده حضوری و آزمایش نمونه‌های خاک و آب گلخانه‌ها در سراسر استان فارس، بدست آمد. برای محاسبه شاخص‌های كارايي فنی و اقتصادي از روش تحليل پوششي داده‌ها (DEA) و برای بررسي عوامل موثر بر کارایی فنی و اقتصادي، از تجزيه واريانس و آزمون T استفاده گردید. به منظور بررسي عوامل موثر بر کارایی واحدهاي تولید گلخانه‌ای، ويژگي‌هاي خاکشناسی مانند بافت خاک، میزان شوری و اسیدیته خاک و آب، میزان فسفر و پتاسیم قابل جذب و همچنین برخی از عوامل فنی واحدها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان دادند که ميانگين كارايي فني، تخصيصي و اقتصادي گلخانه‌داران خیار و گوجه‌فرنگی در استان به ترتيب 6/65 ، 1/19 و 1/11 درصد برآورد گردید. این مقادیر نشان دهنده پایین بودن کارایی فنی و اقتصادی واحدها و بعبارتی عدم استفاده بهینه از منابع موجود و ضعف مدیریت در کشت گلخانه‌ای در استان می‌باشد. هزینه کارگر با 45 درصد بیشترین سهم را در هزینه‌های جاری، به خود اختصاص داده است. پس از آن انواع کود و مکمل‌ها (20%)، بذر و نشاء‌کاری (19%)، سوخت و انرژی (9%) و سموم (7%)، اقلام هزینه‌ها را در گلخانه‌های استان تشکیل داده‌اند. در مورد تاثیر کیفیت خاک و آب بر سودآوری و کارایی فنی گلخانه‌داران نتایج نشان داد که استفاده از خاک سبک نسبت به خاک‌های متوسط و سنگین، شور بودن و قلیایی بودن آب و خاک، تاثیر منفی و معنی‌داری بر سودآوری و کارایی فنی گلخانه‌داران داشته است. از سوی دیگر کاهش پتاسیم و فسفر قابل جذب و افزایش درصد کربن به خاک گلخانه‌ها می‌تواند تاثیر مثبت و معنی‌داری بر سودآوری و افزایش کارایی فنی گلخانه‌داران استان داشته باشد. در خصوص عوامل فنی، نتایج این پژوهش نشان دادند که استفاده از تشتک آب آهک در ابتدای ورودی گلخانه، استفاده از اتوماسیون هوشمند، مصرف گاز طبیعی بجای گازوئیل، استفاده از مل پاشی برای سایه دهی، استفاده از فن-پد در سیستم سرمایش گلخانه، ارتفاع بیشتر سازه از کف، استفاده از مشاور متخصص در امور گلخانه‌داری و حضور بیشتر گلخانه‌دار در کلاس‌های ترویجی، تاثیر به‌سزا و معنی‌داری از نظر آماری در بازده اقتصادی و افزایش کارایی فنی و اقتصادی گلخانه‌ها در استان فارس داشته است. از طرف دیگر عواملی نظیر استفاده از توری ضد حشره، استفاده از بخاری با تونل بادی نسبت به بخاری ساده، داشتن سیستم تهویه اتوماتیک، جهت جغرافیایی (شمالی-جنوبی و غربی-شرقی)، موقعیت جغرافیایی (کوهپایه‌ای و دشت) و مکان قرار گرفتن دریچه‌ها (جانبی، سقفی و جانبی-سقفی) تاثیر معنی‌داری از نظر آماری بر بازده اقتصادی و کارایی فنی گلخانه‌ها نداشتند. در پايان پيشنهادها و توصیه‌های کاربردی به منظور افزایش کارایی فنی و بازده اقتصادی کشت‌های گلخانه‌ای در استان فارس ارائه گرديد.
|
|
|
:
|
The agricultural sector, by developing greenhouse units, not only increases production per unit area, but also helps in the optimal use of water and soil in small agricultural plots and increases productivity. Given the large investment made in the country in the development of greenhouse crops, failure to observe technical points and proper management in greenhouse crops reduces the economic return of such investments. This research seeks to investigate the effect of water and soil quality as well as technical and economic factors on the economic return and technical efficiency of greenhouse units. The required information and data were obtained through completing a questionnaire, in-person observation, and testing soil and water samples from greenhouses throughout Fars province. Data Envelopment Analysis (DEA) was used to calculate technical and economic efficiency indices, and analysis of variance and T-test were used to investigate the factors affecting technical and economic efficiency. In order to investigate the factors affecting the efficiency of greenhouse production units, soil characteristics such as soil texture, salinity and acidity of soil and water, absorbable phosphorus and potassium levels, and some technical factors of the units were investigated. The results of the study showed that the average technical, allocative and economic efficiency of cucumber and tomato greenhouse farmers in the province was estimated to be 65.6, 19.1 and 11.1 percent respectively. These values indicate the low technical and economic efficiency of the units and in other words the lack of optimal use of available resources and weak management in greenhouse cultivation in the province. Labor costs have the largest share in current costs with 45 percent. After that, various types of fertilizers and supplements (20%), seeds and seedlings (19%), fuel and energy (9%) and pesticides (7%) have formed the cost items in the greenhouses of the province. Regarding the impact of soil and water quality on the profitability and technical efficiency of greenhouse farmers, the results showed that the use of light soil compared to medium and heavy soils, salinity and alkalinity of water and soil, had a negative and significant impact on the profitability and technical efficiency of greenhouse farmers. On the other hand, reducing absorbable potassium and phosphorus and increasing the percentage of carbon in greenhouse soil can have a positive and significant impact on the profitability and increase in technical efficiency of greenhouse farmers in the province. Regarding technical factors, the results of this study showed that using a limewater basin at the entrance to the greenhouse, using smart automation, using natural gas instead of diesel, using a sprinkler for shading, using a fan-pad in the greenhouse cooling system, higher height of the structure from the floor, using a consultant specializing in greenhouse management, and more greenhouse owners attending extension classes had a statistically significant positive effect on economic efficiency and increased technical and economic efficiency of greenhouses in Fars Province. On the other hand, factors such as using insect-proof netting, using a wind tunnel heater compared to a simple heater, having an automatic ventilation system, geographical direction (north-south and west-east), geographical location (foothills and plains), and location of vents (side, roof, and side-roof) did not have a statistically significant effect on economic efficiency and technical efficiency of greenhouses. Finally, practical suggestions and recommendations were presented to increase the technical efficiency and economic return of greenhouse crops in Fars Province.
|
| |