|
" تنظيم مقدار آب و مدت زمان هر آبياري در باغات سيب در سامانه آبياري سطحي "
احمدآلي، جمال
| شماره شناسایی
|
:
|
18883678
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۷۰۶۳
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -ویژه]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
احمدآلي، جمال
|
|
|
:
|
حق گو، صلاح الدين
|
|
|
:
|
توکلي، عليرضا
|
|
|
:
|
حسني، قاسم
|
|
|
:
|
داداري، علي
|
|
|
:
|
عزيزي، حيدر
|
|
|
:
|
فروزان، مريم
|
|
|
:
|
کراري، فيروز
|
|
|
:
|
اميني، عبدالله
|
| عنوان اصلي
|
:
|
تنظيم مقدار آب و مدت زمان هر آبياري در باغات سيب در سامانه آبياري سطحي
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
احمدآلي، جمال
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Adjust the amount of water and the duration of each irrigation in apple orchards in the surface irrigation system
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: موسسه آموزش و ترويج كشاورزي، ۱۴۰۳
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۷۰۶۳ مورخ ۱۴۰۳/۱۲/۲۷۶۷۰۶۳
|
|
|
:
|
شماره طرح : 34-36-0153-003-000032
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
آبیاری سطحی
|
|
|
:
|
بهره‌وری مصرف آب
|
|
|
:
|
دریاچه ارومیه
|
|
|
:
|
رطوبت خاک
|
|
|
:
|
سیب درختی
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
محدودیت منابع آب، ضرورت استفاده بهینه از آب به میزان و در زمان و مکان مناسب در بخش کشاورزی را نشان می‌دهد. تعیین برنامه‌ریزی مناسب آبیاری یکی از اقدامات اساسی در مدیریت آب آبیاری در مزرعه است. این عمل مخصوصاً در شرایط کمبود آب ارزش بیشتری نسبت به قبل پیدا می‌کند. این اقدام سبب خواهد شد که بهره‌وری آب در مزرعه نیز بیشتر شود. این پژوهش در قالب پروژه تحقیقی-ترویجی در روستاهای اگریقاش و قره خان از توابع شهرستان مهاباد در استان آذربایجان غربی واقع در حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای باغ سیب درختی اجرا شد. در این پژوهش سامانه آبیاری سطحی با برنامه‌ریزی آبیاری و در شرایط عرف باغدار به عنوان تیمار و شاهد در نظر گرفته شد. روش آبیاری سطحی نواری بوده و محاسبات برنامه‌ریزی آبیاری بر اساس اندازه‌گیری رطوبت خاک یک روز قبل از آبیاری صورت گرفت. عمق خالص آب آبیاری، حجم آب آبیاری و زمان آبیاری بر اساس مشخصات خاک محاسبه گردید. مقدار آب آبیاری در طول فصل رشد برای تیمار و شاهد به وسیله WSC فلوم اندازه‌گیری شد. در زمان برداشت محصول از عملکرد هر کدام از تیمار و شاهد 10 نمونه تهیه شد. عملکرد، آب مصرفی به همراه بهره‌وری مصرف آب برای تیمار و شاهد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تجزیه آماری و میانگین‌ها با استفاده از آزمون t مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین سه سال مصرف آب آبیاری در روش آبیاری طبق عرف باغداران برابر 12975 مترمکعب بر هکتار و در روش آبیاری براساس برنامه‌ریزی آبیاری برابر 10358 مترمکعب بر هکتار بوده است. با اجرای آبیاری براساس روش برنامه‌ریزی آبیاری حدود 2617 مترمکعب در هکتار یعنی 20 درصد در مصرف آب صرفه¬جویی شده است. هم‌چنین میزان بهره‌وری مصرف آب در روش آبیاری براساس برنامه‌ریزی آبیاری حدود 5/24 درصد بیشتر از عرف باغداران بود. که این نتایج حاکی از کارآیی بیشتر روش آبیاری براساس برنامه‌ریزی آبیاری نسبت به روش عرف باغداران می¬باشد. نتایج حاکی از عدم وجود اختلاف معنی¬دار بین دو روش آبیاری براساس برنامه‌ریزی آبیاری و عرف باغداران به لحاظ عملکرد بود. به لحاظ بهره¬وری مصرف آب اختلاف بین دو روش مذکور در سطح احتمال یک درصد (01/0≥p) معنی-دار بود. بنابراین و با توجه به نتایج حاصله می¬توان برای دستیابی به افزایش بهره¬وری مصرف آب در باغات سیب و در روش آبیاری سطحی از روش آبیاری براساس برنامه‌ریزی آبیاری استفاده نمود. در طول اجرای این پروژه، باغداران اصلی و تابعی در مقاطع زمانی مختلف از نحوه اجرای این روش بازدید به عمل آوردند. باغداران منطقه از روش آبیاری براساس برنامه‌ریزی آبیاری استقبال کردند و آن را راهکار مناسبی برای صرفه¬جویی در مصرف آب دانستند. با اجرای این طرح نگرش باغداران به نحوه برنامه‌ریزی آبیاری بهبود یافت و باغداران با نحوه اندازه‌گیری رطوبت خاک قبل از هر آبیاری آشنا شدند. مهم‌ترین دستاورد اجتماعی این طرح، ایجاد پل ارتباطی بین تحقیقات، ترویج و باغدارن در زمینه روش¬ برنامه‌ریزی آبیاری کم¬هزینه بود. باغداران و مروجین پهنه به عینه دانستند که برای کاهش مصرف آب، حتماً نیاز به صرف هزینه¬های سنگین آبیاری تحت¬فشار نیست و با اندکی بهبود در روش¬های آبیاری سطحی، می¬توان به مقدار زیادی در مصرف آب صرفه‌جویی نمود.
پروژه تحقيقي-ترویجی حاضر منتج از طرح تحقيقاتي با عنوان "تعيين حد تخليه مجاز رطوبتي در مراحل مختلف رشد چغندرقند ریشه‌ای" با شماره مصوب "067-82-(۸۱-۰۱)-۱۰۰-۱۳-۲۰" می‌باشد.
|
|
|
:
|
The limitation of water resources shows the necessity of optimal use of water in the appropriate amount and at the right time and place in the agricultural sector. Determining the appropriate irrigation planning is one of the basic measures in the management of irrigation water in the farm. This practice becomes more valuable than before especially in water shortage conditions. This action will increase the productivity of water in the farm. This research was carried out in the form of a research-extension project in the villages of Agrigash and Qara Khan of the functions of Mahabad city in West Azarbaijan province, located in the catchment area of Lake Urmia for apple orchards. In this research, the surface irrigation system with irrigation planning and under the customary conditions of the gardener was considered as treatment and control. The method of surface irrigation is strip and irrigation planning calculations were done based on soil moisture measurement one day before irrigation. The net depth of irrigation water, volume of irrigation water and irrigation time were calculated based on soil characteristics. The amount of irrigation water during the growing season for treatment and control was measured by WSC Flume. At the time of harvest, 10 samples were prepared from the yield of each treatment and control. The yield, water consumption along with water use productivity for treatment and control were analyzed. Statistical analysis and means were compared using t-test. The results showed that the three-year average of irrigation water consumption in the irrigation method according to gardeners' custom was 12975 cubic meters per hectare and in the irrigation method based on irrigation planning it was 10358 cubic meters per hectare. By implementing irrigation based on the irrigation planning method, about 2617 cubic meters per hectare, i.e. 20%, have been saved in water consumption. Also, the water use productivity in the irrigation method based on irrigation planning was about 24.5% higher than the custom of gardeners. These results indicate that the irrigation method based on irrigation planning is more efficient than the conventional method of gardeners. The results indicated that there is no significant difference between the two irrigation methods based on irrigation planning and gardeners' customs in terms of yield. In terms of water use productivity, the difference between the two mentioned methods was significant at the probability level of one percent (p≤0.01). Therefore, according to the obtained results, it is possible to use the irrigation method based on irrigation planning to increase the water use productivity in apple orchards and in the surface irrigation method. During the implementation of this project, the main and subordinate gardeners inspected the implementation of this method at different times. Gardeners in the region welcomed the irrigation method based on irrigation planning and considered it a suitable solution for saving water consumption. With the implementation of this project, gardeners' attitude towards irrigation planning improved and gardeners became familiar with how to measure soil moisture before each irrigation. The most important social achievement of this project was to create a bridge between research, extension and gardeners in the field of low-cost irrigation planning methods. Gardeners and promoters of the area realized firsthand that in order to reduce water consumption, it is not necessary to spend heavy costs on pressurized irrigation and with a slight improvement in surface irrigation methods, a large amount of water consumption can be saved.
The present research-promotion project is the result of a research project entitled "Determining of the allowed soil moisture depletion at different stages of sugar beet root growth" with the approved number "100-13-20-(81-01)-82-067".
|
| |