| شماره شناسایی
|
:
|
18884243
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۵۳۱۲
|
| نام عام مواد
|
:
|
گزارش تحلیلی/ تحلیلی-مطالعاتی
|
| شناسه افزوده
|
:
|
نبی پور، علیرضا
|
| عنوان اصلي
|
:
|
معرفی رقم جدید برنج طارم مازند، انتخابی از توده محلی طارم مازندران
|
| صفحه شمار
|
:
|
۷۵ ص:مصور(عکس رنگی)، جدول، نمودار
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
آمل: وسسه تحقيقات برنج كشور، ، بی تا
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۵۳۱۲ مورخ ۱۴۰۳/۲/۹
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
رقم هاي محلی برنج، مانند انواع طارم، دمسياه و هاشمی، عليرغم عملکرد نسبتا پایين، بهدليل داشتن كيفيت پخت خوب، عطروطعم عالی و بازارپسندي باال، همچنين زودرسی و قابليت راتون دهی، بخش عمده مناطق شاليزاري شمال ایران را تحت سلطه خود دارند. این رقم ها در طول دهه هاي متمادي كشت و كار در مازندران، سازگاري مناسبی به شرایط اقليمی منطقه پيدا كرده و تنوع ژنتيکی قابل توجهی نيز در داخل هر یک از این توده ها ایجاد شده است. با توجه به دست به دست شدن ارقام ميان كشاورزان، تشخيص هویت آنها مشکل می شود:بسياري از این ارقام محلی كه نام هاي متفاوتی دارند، درواقع ژنوتيپهاي مشابهی هستند و در مقابل، بسياري از ارقام محلی كه با نام مشابهی خوانده می شوند، ژنوتيپ هایی كامال متمایز با عملکرد و خصوصيات زراعی متفاوت هستند. بذر مورد نياز كشاورزان براي ارقام محلی معموال از طریق خودمصرفی تامين می شود كه این بذو ر فاقد خلوص و یکنواختی الزم بوده و مخلوطی از بذرهاي ژنوتيپهاي مختلف ولی تقریباً شبيه به هم هستند. توليد بذر استاندارد حاصل از گزینش ارقام برتر از بين توده هاي محلی و خالصسازي آن ها میتواند باعث افزایش عملکرد و كاهش هزینه توليد براي كشاورزان شود. بدین منظور، در سال ،1392 از تعداد 59 توده محلی برنج از مناطق مختلف برنج كاري استان مازندران جمع آوري و كدگذاري و انتخاب خوشه گردید. در سال 1393 خوشه هاي انتخابی در قالب خط مورد بررسی و خالص سازي قرار گرفتند. در سال ،1394 این الین ها ازنظرمورفولوژیکی و مولکولی مورد ارزیابی قرار گرفته و الین هاي برتر انتخاب گردیدند. یکی از این الین ها، با كد 38L كه حاصل خالصسازي توده اي با نام طارم عالی كال بود، عالوه بر عملکرد بيشتر نسبت به سایر ارقام محلی و توده اوليه، مقاومت بيشتري نسبت به خوابيدگی و بيماري بالست به ویژه در مرحله زایشی داشت. ميانگين عملکرد شلتوك این الین خالص منتخب با 4700 كيلوگرم در هکتار، حدود 500 كيلوگرم بيشتر از سایر توده هاي جمع آوري شده محلی بود. این الین خالص همچنين نسبت به آفت كرم ساقهخوار متحمل )1/88 % خوشههاي سفيد شده( و از كيفيت پخت )آميلوز و دماي ژالتينه شدن متوسط(، عطروطعم و بازار پسندي با درجه عالی برخوردار بود. آزمایش ها نشان دادند كه در سيستم آبياري تناوبی، عليرغم كاهش 10 الی 15 درصدي مصرف آب، كاهش معنیداري در عملکرد این الین ایجاد نشد و لذا الین 38L براي كشت در سيستم آبياري تناوبی نيز قابل توصيه میباشد. ميانگين عملکرد این الین در آزمایش هاي ترویجی در سه منطقه آمل، بابل و فریدونکنار برابر 4636 كيلوگرم بود و با توجه به زودرسی و كيفيت باالي دانه، بسيار مورد توجه كشاورزان قرار گرفت. عملکرد این الین در كشت اول در مزارع برخی از كشاورزان پيشرو تا 7 تن در هکتار نيز گزارش شده است. با توجه به زودرسی، این الین مستعد دوبار كشت در سال بوده و عملکرد آن در كشت مجدد به بيش از سه تن در هکتار رسيده و نيز قادر به توليد راتون با عملکرد یک تن در هکتار می باشد.کلمات کلیدي: برنج، توده محلی، طارم، گزینش، خالص سازي، كيفيت، زودرسی
|