| شماره شناسایی
|
:
|
18884287
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۷۵۱۸
|
| نام عام مواد
|
:
|
[دستوالعمل فنی]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
رستمی خلج، محمد
|
|
|
:
|
باقریان کلات، علی
|
| عنوان اصلي
|
:
|
نکات مهم در مکانیابی و احداث سد زیرزمینی برای شرب دام
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
محمد رستمی خلج، علی باقریان کلات
|
| صفحه شمار
|
:
|
۳۳ص.
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: انتشارات پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، ۱۴۰۴
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۷۵۱۸ مورخ ۲۱-۰۳-۱۴۰۴
|
|
|
:
|
سامانه مدیریت انتشارات علمی
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
در شرایط فعلی که بحران کم‌آبی و تغییرات اقلیمی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور بدل شده است، بهره‌برداری بهینه از منابع آب زیرزمینی و مدیریت ذخایر محدود آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سدهای زیرزمینی به عنوان یکی از فناوری‌های مؤثر در این زمینه، قابلیت ذخیره‌سازی آب در لایه‌های آبرفتی زیرسطحی را دارا بوده و می‌توانند نقش حیاتی در تأمین پایدار آب شرب دام، به‌ویژه در مناطق عشایری و روستایی ایفا کنند. این دستورالعمل فنی با هدف ارائه چارچوبی جامع و کاربردی برای مکانیابی و احداث سدهای زیرزمینی با کاربری تأمین آب شرب دام تدوین شده و ضمن بهره‌گیری از دانش فنی، تجارب میدانی و روش‌های نوین تحلیل مکانی، معیارهای مختلفی را در فرآیند مکانیابی و طراحی این سازه‌ها لحاظ کرده است. در این دستورالعمل، انواع سدهای زیرزمینی از جمله سدهای زیرسطحی و سدهای ذخیره‌ای شنی معرفی شده و مزایا و محدودیت‌های هر یک در شرایط اقلیمی و زمین‌شناسی متفاوت بررسی شده است. همچنین، مهم‌ترین بایدها و نبایدهای مکانیابی محل احداث سد زیرزمینی بر اساس معیارهایی چون فاصله از گسل، نوع سازند زمین‌شناسی، کاربری اراضی، فاصله از منابع مصرف، شیب آبراهه و دسترسی به جاده به تفصیل بیان شده است. در ادامه، نحوه برآورد هزینه‌های اجرایی، محاسبه حجم مخزن، میزان آب قابل استحصال و برآورد هزینه تأمین آب در منطقه تشریح شده است. این دستورالعمل با تلفیق فناوری GIS، سنجش از دور و روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره مانند AHPو FAHP رویکردی نوین در بهبود دقت مکانیابی ارائه می‌دهد. تجارب به‌دست‌آمده از مطالعات میدانی و پژوهش‌های داخلی و خارجی نیز به‌عنوان پشتوانه علمی این دستورالعمل، مؤید نقش مؤثر سدهای زیرزمینی در افزایش تاب‌آوری جوامع محلی در برابر خشکسالی، حفظ کیفیت آب، کاهش تبخیر و بهبود معیشت دامداران است. بهره‌گیری از این دستورالعمل می‌تواند ضمن استانداردسازی فرآیند احداث سدهای زیرزمینی، از هدررفت منابع مالی و طبیعی جلوگیری کرده و الگویی بومی‌سازی شده در توسعه پایدار منابع آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور ارائه دهد.
|