رکورد قبلیرکورد بعدی

" اثر آرايش کاشت و سامانه آبياري بر عملکرد و بهره‌وري آب گندم در روش کاشت روي پشته‌هاي بلند دائمي "


شماره شناسایی : 18884402
شماره مدرک : ۶۷۵۸۸
نام عام مواد : [گزارش نهایی -عادی]
شناسه افزوده : رستمي، محمدعلي
: ساريخاني خرمي، شکوفه
: صادقي، مهدي
: اسلامي، امير
: علوي منش، سيدمنصور
: قشقائي، محمدعلي
: اميني، علي اکبر
عنوان اصلي : اثر آرايش کاشت و سامانه آبياري بر عملکرد و بهره‌وري آب گندم در روش کاشت روي پشته‌هاي بلند دائمي
نام نخستين پديدآور : رستمي، محمدعلي
عنوان اصلي به زبان ديگر : Effect of crop planting arrangement and irrigation system on wheat yield and water productivity in raised bed planting method
وضعیت انتشار : کرج: موسسه تحقيقات فني و مهندسي کشاورزي، ۱۴۰۴
فروست : شماره ثبت ۶۷۵۸۸ مورخ ۱۴۰۴/۰۴/۱۷۶۷۵۸۸
: شماره طرح : 24-50-14-015-010348
: سامانه سمپات
توصیفگر : آبیاری قطره‌ای نواری
: آرایش کاشت
: بهره‌وری آب
: عملکرد گندم
: تراکم علف‌های هرز
خلاصه یا چکیده : این پژوهش به‌منظور ارزیابی تأثیر دو روش آبیاری (قطره‌ای نواری و نشتی) و سه آرایش کاشت گندم روی پشته‌های بلند و عریض دائمی (دو، سه و چهار ردیف روی پشته) بر عملکرد گندم و بهره‌وری آب انجام شد. آزمایش‌ها به‌صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار طی دو سال زراعی اجرا گردید. گندم روی پشته‌های عریض با عرض ۶۰ و ارتفاع 20-15 سانتی‌متر کشت شد. صفات مورد بررسی شامل عملکرد دانه، درصد سبزشدن بذر، شاخص سرعت سبزشدن بذر، پنجه‌زنی، تراکم علف‌های هرز و بهره‌وری آب بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر سال بر اکثر صفات مورد بررسی از جمله عملکرد، درصد سبزشدن بذر، پنجه‌زنی و بهره‌وری آب معنی‌دار نبود، که نشان‌دهنده ثبات نسبی شرایط محیطی در دو سال آزمایش است. با این حال، اثر سال بر سرعت سبزشدن در سطح احتمال یک درصد و بر تراکم علف‌های هرز در سطح پنج درصد معنی‌دار شد، که احتمالاً ناشی از تفاوت‌های جزئی در شرایط آب‌وهوایی بین دو سال بود. در مورد روش‌های آبیاری، تمام صفات، به‌جز درصد سبزشدن بذر، تحت تأثیر معنی‌دار این عامل قرار گرفتند. به طور خاص، عملکرد و بهره‌وری آب در سطح پنج درصد و سرعت سبزشدن، پنجه‌زنی و تراکم علف‌های هرز در سطح یک درصد معنی‌دار بودند. آرایش کاشت نیز تأثیر معنی‌داری بر کلیه صفات داشت، به‌طوری که درصد سبزشدن بذر و سرعت سبزشدن در سطح یک درصد و عملکرد گندم، پنجه‌زنی و بهره‌وری آب در سطح پنج درصد معنی‌دار شدند. اثر متقابل آبیاری و آرایش کاشت بر سرعت سبزشدن، پنجه‌زنی و تراکم علف‌های هرز در سطح یک درصد معنی‌دار بود، در حالی که بر عملکرد، درصد سبزشدن بذر و بهره‌وری آب تأثیر معنی‌داری نداشت. اثر سه‌جانبه سال × آبیاری × آرایش کاشت، تنها بر سرعت سبزشدن و تراکم علف‌های هرز در سطح یک درصد معنی‌دار بود. این نتایج نشان می‌دهد که اگرچه شرایط سالیانه تأثیر محدودی بر نتایج داشت، اما انتخاب روش آبیاری و آرایش کاشت مناسب می‌تواند به طور معنی‌داری بر عملکرد و سایر شاخص‌های زراعی گندم تأثیر بگذارد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که آبیاری قطره‌ای نواری در مقایسه با روش نشتی موجب افزایش 20.6 درصدی عملکرد گندم (۷۸۱۱ در مقابل ۶۴۷۴ کیلوگرم در هکتار) و بهبود 24.3 درصدی بهره‌وری آب (1.28 در مقابل 1.03کیلوگرم بر مترمکعب) شد. همچنین تراکم علف‌های هرز در روش نشتی 47.3 درصد بیشتر بود. در بین آرایش‌های کاشت مورد مطالعه، آرایش سه ردیف روی پشته با عملکرد ۷۶۶۸ کیلوگرم در هکتار و بهره‌وری آب 1.24 کیلوگرم بر مترمکعب به‌عنوان بهترین تیمار شناسایی شد. ترکیب بهینه آبیاری قطره‌ای نواری با آرایش سه ردیف روی پشته‌های بلند و عریض، بالاترین عملکرد (۸۳۱۱ کیلوگرم در هکتار) و بهره‌وری آب (1.36 کیلوگرم بر مترمکعب) را به همراه داشت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای نواری همراه با آرایش کاشت سه ردیف روی پشته‌های بلند و عریض، ضمن افزایش عملکرد و بهره‌وری آب، موجب بهبود شاخص‌های رشد و کنترل علف‌های هرز می‌شود. این روش می‌تواند به‌عنوان راهکاری مؤثر برای کشت گندم در شرایط محدودیت منابع آبی توصیه شود.
: This study investigated the effects of two irrigation methods (drip tape and furrow irrigation) and three wheat planting patterns (2, 3, and 4 rows on raised beds) on wheat yield and agronomic indicators. The experiment was conducted as a split-plot design within randomized complete blocks with six treatments and three replications over two growing seasons. Wheat was cultivated on wide raised beds measuring 60 cm in width, 15-20 cm in height, with 75 cm center-to-center spacing (60 cm bed width and 15 cm furrow width). Measured parameters included grain yield, germination percentage, emergence rate, tillering capacity, weed density, and water productivity. Data were analyzed using SAS software with mean comparisons performed using Duncan's test. ANOVA results indicated that the year effect was non-significant for most traits including yield, germination percentage, tillering, and water productivity, suggesting relative environmental stability between the two study years. However, year significantly affected emergence rate (P≤0.01) and weed density (P≤0.05), likely due to minor climatic variations. Irrigation methods significantly influenced all traits except germination percentage, with yield and water productivity showing significance at P≤0.05, while emergence rate, tillering, and weed density were significant at P≤0.01. Planting patterns significantly affected all measured traits: germination percentage and emergence rate at P≤0.01, and yield, tillering, and water productivity at P≤0.05. The irrigation × planting pattern interaction was significant (P≤0.01) for emergence rate, tillering, and weed density, but not for yield, germination percentage, or water productivity. The three-way year × irrigation × planting pattern interaction was only significant (P≤0.01) for emergence rate and weed density. Mean comparisons revealed that drip tape irrigation increased yield by 20.6% (7,811 vs. 6,474 kg/ha) and improved water productivity by 24.3% (1.28 vs. 1.03 kg/m³) compared to furrow irrigation, while showing 47.3% lower weed density. Among planting patterns, the 3-row arrangement demonstrated optimal performance with 7,668 kg/ha yield and 1.24 kg/m³ water productivity. The superior treatment combination - drip irrigation with 3-row planting on wide raised beds - achieved maximum yield (8,311 kg/ha) and water productivity (1.36 kg/m³). These findings demonstrate that drip tape irrigation combined with 3-row planting on wide raised beds simultaneously enhances yield, water use efficiency, growth parameters, and weed control. This integrated approach is recommended as an effective strategy for wheat cultivation in water-limited environments, offering both agronomic and resource conservation benefits. The results highlight the importance of optimized irrigation and planting configurations for sustainable wheat production systems.
آدرس ثابت

پیشنهاد خرید
پیوستها
Search result is zero
نظرسنجی