|
" ظرفيتسنجي، اولويتبندي و مکانگزيني صنايع تبديلي و غذايي کشاورزي استان گلستان با رويکرد آمايش سرزمين "
محمدزاده، جلال
| شماره شناسایی
|
:
|
18885425
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۷۹۱۴
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -ویژه]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
محمدزاده، جلال
|
|
|
:
|
آبيار، نورمحمد
|
|
|
:
|
هاشمي شهرکي، مسعود
|
|
|
:
|
سليماني، جابر
|
|
|
:
|
فاطميان، حامد
|
|
|
:
|
ساور سفلي، ياسر
|
|
|
:
|
اسدي هاشم آباد، نقي
|
|
|
:
|
طبرسا، رحيم
|
| عنوان اصلي
|
:
|
ظرفيتسنجي، اولويتبندي و مکانگزيني صنايع تبديلي و غذايي کشاورزي استان گلستان با رويکرد آمايش سرزمين
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
محمدزاده، جلال
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Capacity Survey, Prioritization and Location choice of Agricultural Food Industries in Golestan province, according to Spatial planning.
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
کرج: موسسه تحقيقات فني و مهندسي کشاورزي، ۱۴۰۴
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۷۹۱۴ مورخ ۱۴۰۴/۰۶/۱۱۶۷۹۱۴
|
|
|
:
|
شماره طرح : 24-57-14-034-010599
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
آمایش صنایع¬تبدیلی
|
|
|
:
|
ظرفیت سنجی
|
|
|
:
|
اولویت بندی
|
|
|
:
|
استان گلستان
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
از مهمترین اهداف توسعه صنایع¬تبدیلی و غذایی می¬توان به جذب محصولات کشاورزی مازاد و تنظیم بازار، جلوگیری از هدررفت و ضایعات محصولات کشاورزی، افزایش مدت زمان نگهداری محصولات کشاورزی، فراوري و ممانعت از خام فروشي، ایجاد اشتغال پایدار، ارزش افزوده و حذف واسطه¬گري اشاره کرد. مطابق با ماده 60 قانون احکام دائمي برنامه¬های توسعه کشور آمايش و ساماندهي صنايع تبديلي و تکميلي بخش کشاورزي، يک سياست عمومي و لازم الاجرا است. تصميمگيري درباره اين که چه صنايعي در چه مکاني احداث شود و تعيين اولويت توسعه اين صنايع از موارد بسيار با اهميت به¬شمار مي رود. لذا
به¬منظور دستیابی به راهکار مناسب توزیع فعالیت¬های اقتصادی در حوزه صنایع¬تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی با چشم اندازی دراز مدت و با هدف بهره¬برداری بهینه از امکانات هر منطقه بر اساس توانمندی-ها و قابلیت¬های آن در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی، ضروری است که این صنایع مورد ظرفیت¬سنجی دقیق قرار گرفته و متعاقب آن اولويت¬بندی و مکان¬گزینی شوند. استان گلستان با تولید بیش از 5 ميليون تن انواع محصولات كشاورزي از جایگاه ممتازی در کشور برخوردار است. علی¬رغم مصرف تازه¬خوری وجود مازاد توليد در برخی از محصولات کشاورزی، بيان¬گر قابليت و پتانسیل بالای استان در استقرار صنايع تبديلي و تکميلي می¬باشد. لذا در مرحله نخست این تحقیق جهت ارائه تصویر دقیقی از ظرفیت¬های فعال صنایع¬تبدیلی و غذایی استان گلستان از داده¬های استخراج شده از آمارنامه¬ها و گزارش¬های رسمی سازمان¬ها (مدیریت صنایع¬تبدیلی سازمان جهاد کشاورزی و سازمان صتعت، معدن و تجارت استان گلستان) استفاده شد. در مرحله بعد جهت اولویت¬بندی صنایع¬تبدیلی در استان و مکان¬¬گزینی برای ایجاد این صنایع در مناطق مختلف استان با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده از کارشناسان خبره حوضه¬های مختلف از طریق مصاحبه حضوری و پرسشنامه انجام شد. نتایج بررسیهای انجام شده از مجموع 52 عامل درونی (نقاط قوت و ضعف) و 31 عامل بیرونی (فرصتها و تهدیدها)، مناسبترین راهبرد محوری برای توسعه صنایع تبدیلی استان گلستان، تمرکز بر راهبرد تهاجمی– رقابتی است. نتایج ارزیابی گروههای مختلف صنایع تبدیلی استان (دارای کد آیسیک) بر اساس شاخص¬های دسترسی پایدار به ماده خام، نسبت اشتغال به سرمایهگذاری، کشش بازار داخلی محصول، کشش صادراتی محصول، شاخص زیست محیطی، تنوع سبد محصول و کمبود صنایع در منطقه نشان داد برخی صنایع¬تبدیلی از جمله صنایع لبنی، خوراک دام و طیور و صنایع روغن¬کشی در استان اولویت احداث ندارند. اما برخی صنایع دیگر مانند صنایع بسته بندی و فراوری گیاهان دارویی، فراوری سیب زمینی، فراورده¬های دریایی و فراوری و بسته-بندی انواع میوه و سبزی به ترتیب از اولویت بالاتری برای توسعه در استان برخوردار هستند. مناطق مناسب پیشنهادی برای احداث هر یک از صنایع¬تبدیلی اولویت¬دار نیز بر اساس شاخص¬های دسترسی به ماده اولیه، زیرساخت صنعتی منطقه، دسترسی به نیروی متخصص پشتیبان، توانایی در جذب منابع مالی، فضای فرهنگی و اجتماعی منطقه، توسعه شبکه راه و انرژی، دسترسی به بازارهای هدف، امنیت سرمایه گذاری، قیمت کم زمین، کم خطر بودن منطقه، دسترسی به نیروی کار ارزان و هزینههای سربار کمتر تولید به روش تاپسیس در شهرستان¬های مختلف استان انجام و معرفی شدند.
|
|
|
:
|
One of the most important objectives of developing processing and food industries includes absorbing surplus agricultural products and regulating markets, preventing agricultural waste and losses, extending the shelf life of agricultural products, processing products to avoid raw material sales, creating sustainable employment, increasing rural income, preventing migration to cities, and eliminating intermediaries. The organization and structuring of processing and complementary industries in the agricultural sector is a public policy mandated by Article 60 of the Permanent Provisions Law of the Country’s Development Plans, which is legally binding. Decision-making regarding the location of industries, as well as prioritizing their development and level of support, is of critical importance. Therefore, to achieve an appropriate distribution of economic activities in the field of processing and complementary agricultural industries and to introduce their visible and hidden capacities—considering Golestan Province’s diverse characteristics and potentials—it is essential to conduct a precise capacity assessment of these industries. Subsequently, location selection, prioritization of development, and establishment of new units in the province must be carried out with a long-term vision, aiming to optimize resource utilization and define roles and responsibilities for each region based on their capabilities in processing and complementary industries. Golestan Province, with over 5 million tons of diverse agricultural products, holds a prominent position in the country. Despite fresh consumption and the export of some agricultural products in raw form, the surplus production of many agricultural products highlights Golestan’s significant potential for establishing processing and complementary industries. In the first phase of this study, a detailed overview of the active capacity of processing and food industries in Golestan Province was developed using data extracted from statistical yearbooks and official reports (e.g., the Processing Industries Management of the Agricultural Jihad Organization and the Golstan Province Ministry of Industry, Mining, and Trade). In the second phase, prioritization of processing industries and their location selection across the province were conducted through in-person interviews and questionnaires administered to experts in various fields. According to the analysis of 52 internal factors (strengths and weaknesses) and 31 external factors (opportunities and threats), the most suitable core strategy for developing Golestan’s processing industries is to focus on an aggressive-competitive strategy. Evaluating the activities of different processing industry groups (with ISIC codes) based on criteria such as sustainable access to raw materials, employment-to-investment ratio, domestic market elasticity, export elasticity, low environmental pollution, product diversity, and regional industrial gaps revealed that certain industries including dairy, livestock/poultry feed, and oil extraction do not currently require priority establishment. However, industries such as packaging and processing of medicinal plants, potato processing, seafood and shrimp processing, fruit and vegetable processing/packaging, hold higher development priorities in the province. Proposed locations for establishing these prioritized industries were identified using the TOPSIS method, based on criteria such as raw material accessibility, regional industrial infrastructure, availability of skilled labor, financial resource mobilization capacity, sociocultural environment, road and energy network development, access to target markets, investment security, low land prices, regional risk level, access to affordable labor, and lower production overhead costs.
|
| |