|
" بررسي تيمارهاي عاري سازي بذر کنجد از قارچهاي عامل بوته ميري در شرايط مزرعه "
صادقي گرمارودي، حميد
| شماره شناسایی
|
:
|
18885695
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۷۹۹۱
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -ویژه]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
صادقي گرمارودي، حميد
|
|
|
:
|
غلامحسيني، مجيد
|
|
|
:
|
الازمني، عليرضا
|
|
|
:
|
صادقي گرمارودي، حميد
|
|
|
:
|
پيغام زاده، کمال
|
|
|
:
|
تشکري ميمند، حبيب
|
|
|
:
|
پاکدامن، محسن
|
|
|
:
|
قلي زاده، امير
|
|
|
:
|
منصوري، سعداله
|
|
|
:
|
شربتي نوکنده، محمدمهدي
|
|
|
:
|
بزي اله ري، امنه
|
| عنوان اصلي
|
:
|
بررسي تيمارهاي عاري سازي بذر کنجد از قارچهاي عامل بوته ميري در شرايط مزرعه
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
صادقي گرمارودي، حميد
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Study on sesame seed treatments to clean off fungal pathogens causing damping-off under farm condition
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
کرج: موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر، ۱۴۰۴
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۷۹۹۱ مورخ ۱۴۰۴/۰۶/۲۶۶۷۹۹۱
|
|
|
:
|
شماره طرح : 0-03-03-005-020298
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
کنجد
|
|
|
:
|
گرمادرمانی
|
|
|
:
|
ماکروفومینا
|
|
|
:
|
شرایط مزرعه
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
بیماری پوسیدگی زغالی کنجد ناشی از قارچ Macrophomina phaseolina مهمترین بیماری قارچی کنجد در کشور محسوب می¬گردد. یکی از بهترین روش¬ها برای مدیریت بیماری، استفاده از بذر پاک و عاری از بیماری است. در تحقیقات قبلی مشخص گردید که حرارت درمانی نقش مهمی در عاری سازی بذر کنجد از عوامل بیماریزا در شرایط آزمایشگاهی دارد. برای ارزیابی تأثیر حرارت درمانی بذر کنجد در شرایط مزرعه، این تحقیق طی دو سال در کرج و گرگان انجام شد. برای این منظور، سه رقم کنجد شامل ناز تک شاخه، فخرا و یک ژنوتیپ مقاوم به ریزش با چهار تیمار بذری شامل 1- شاهد بدون تیمار، 2- تیمار حرارت درمانی، 3- ضدعفونی بذر با قارچکش رورالتیاس پس از انجام حرارت درمانی و 4- ضدعفونی با قارچکش یادشده به تنهایی در شرایط آزمایشگاه انجام شدند. درصد جوانهزنی، شاخص جوانهزنی (GI) و شاخص بنیه بذری (SVI) برای کلیه 12 تیمار اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که به جز تیمار Z3(رقم ناز تک شاخه با تیمار سوم) بقیه تیمارها تفاوت معنی داری از نظر درصد جوانهزنی و شاخص جوانهزنی با یکدیگر ندارند. شاخص بنیه بذری نتوانست تفاوت معنیداری بین تیمارها ایجاد نماید. بهرحال، این شاخص برای تیمار F3(رقم فخرا با تیمار سوم) بیشترین بنیهبذر و تیمار N1 (رقم مقاوم به ریزش بدون تیمار بذری) کمترین شاخص را نشان دادند. در شرایط مزرعهای در سال اول اجرای آزمایش در سال 1402 ، هیچگونه علائم بیماری مشاهده نگردید. بنابراین در سال اول تأثیر تیمارها بر روی عملکرد و اجزای آن مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این بخش نشان داد که گرمادهی بهعنوان یک تکنیک بهنسبت ساده و کمهزینه در بیشتر تیمارها بهویژه برای رقم فخرا در هر دو منطقه عملکرد را بهطور معنیداری افزایش داد. این اثر بهویژه در منطقه مرطوب گرگان مشهود بود که تیمار گرمادهی بذر در رقم فخرا منجر به بیشترین تولید دانه گردید. با این حال، واکنش متفاوت رقم ناز به گرمادهی در کرج که در برخی موارد باعث افت عملکرد شد، اهمیت شناخت حساسیت ژنوتیپها به تیمارهای فیزیکی را برجسته میکند. کاربرد قارچکش نیز بهتنهایی در برخی موارد به بهبود نسبی عملکرد کمک کرد، اما در ترکیب با گرمادهی بیشترین اثربخشی را نشان داد؛ بهویژه در ژنوتیپ مقاوم به ریزش که ترکیب این دو تیمار منجر به ارتقای معنیدار اجزای عملکرد و عملکرد نهایی شد. در سال دوم (1403)، بذرهای تیمارشده پیش از کاشت با ریزسختینه های قارچ ماکروفومینا به میزان 20 گرم ریزسختینه در هر نیم کیلو بذر آلوده و درصد آلودگی و شدت آلودگی در پایان فصل اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که درصد آلودگی در کرج تفاوت معنیداری بین تیمارها نشان نمیدهد ولی در شرایط مرطوب گرگان درصد آلودگی بین تیمارها تفاوت معنیداری نشان داد. شدت بیماری در هر دو منطقه تفاوت معنیداری بین تیمارها نشان میداد. روی هم رفته، ژنوتیپ مقاوم به ریزش در تمام ارزیابیها در همه تیمارها بهویژه تیمارهای دوم و سوم از شدت بیماری و درصد آلودگی کمتری برخوردار بود در حالیکه رقم نازتک شاخه دارای شدت بیماری و درصد آلودگی بالاتری برخوردار بود و تیمارهای مختلف آن از این نظر تفاوت های جزیی با یکدیگر نشان میدادند.
|
|
|
:
|
Charcoal rot disease caused by Macrophomina phseolina is considered as the most important disease of sesame in the country. Using the clean and pathogen free seeds is one of the best way to control it. In former research we showed that heat therapy has a great effect on cleaning the seeds out off the pathogen, macrophomina, in lab condition. In order to evaluate this method in the farm condition, this research was initiated. Therefore, 3 sesame genotypes including monoculm Naz, Fakhra and a shatter resistant seed sample treated with 4 different treatment including 1- control without treatment, 2- heat therapy treatment, 3- heat therapy followed by seed disinfection with a fungicide, Rovral TS, 4- seed disinfection with a fungicide only in lab condition. Germination percent (GP), germination index (GI) and seed vigor index (SVI) was measured for all 12 treatments. The results showed that except treatment Z3 (cultivar monoculm Naz with the third treatment), there was no significant difference among the treatments regarding GP and GI. The SVI measurements could not separate treatments significantly. However, F3 (cultivar Fakhra with the third treatment) showed the highest SVI and N1 (shatter resistant genotype without any treatment) had the lowest index. In farm condition, in the first year of the project (2023), no symptoms of disease was observed, so only the effect of treatments on yield and its component was studied. The results showed that heat therapy as a relatively simple and low-cost technique for most treatments especially for Fakhra cultivar increased the seed number. Anyway, the different reaction of Naz cultivar to heat therapy in Karaj showed that yield reduction in some cases, may reflect the fact of genotype susceptibility to physical treatments. Application of fungicide treatment alone in some cases helped in yield increase but combined with heat therapy showed the best effectiveness particularly for the shatter resistant genotype that increased the yield and its components. In the second year of the project, 1403, the treated seeds were infested with fungal microsclerotia of Macrophomina 20g per half a kilo of seeds then cultivated in farm condition. Infection percent and disease severity were measured at the end of season. The results showed that infection percent did not show difference significantly between the treatments in Karaj farm but showed the difference in humid condition of Gorgan farm. Disease severity recorded using a 6-level scale could differentiate the treatments significantly in both farms of Karaj and Gorgan. As a whole, shatter resistant genotype in all assessments showed the lowest rate of disease infection and severity especially with the second and third type of treatements. On the other side, monoculm Naz had the highest rate of disease infection and severity and different treatment of Naz cultivar did not show difference with each other.
|
| |