|
" تحقيق و مطالعه جامع منشاء هاي طوفان¬هاي گرد و غبار در غرب و مرکز ايران، تلفيق با ساير تحقيقات انجام شده در کشور به منظور اولويتبندي عمليات کنترل و ارائه راهکارها "
شعاعي، ضياء الدين
| شماره شناسایی
|
:
|
18886239
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۸۲۰۱
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -عادی]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
شعاعي، ضياء الدين
|
|
|
:
|
ميري، مرتضي
|
|
|
:
|
نوروزي، علي اکبر
|
| عنوان اصلي
|
:
|
تحقيق و مطالعه جامع منشاء هاي طوفان¬هاي گرد و غبار در غرب و مرکز ايران، تلفيق با ساير تحقيقات انجام شده در کشور به منظور اولويتبندي عمليات کنترل و ارائه راهکارها
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
شعاعي، ضياء الدين
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Comprehensive research and study of the sources of dust storms in the west and center of Iran and combination with other results of research works to prioritize the remediation works.
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: پژوهشكده حفاظت خاك و آبخيزداري، ۱۴۰۴
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۸۲۰۱ مورخ ۱۴۰۴/۰۸/۰۳۶۸۲۰۱
|
|
|
:
|
شماره طرح : 4-29-29-007-040097
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
گرد و غبار
|
|
|
:
|
منشاء
|
|
|
:
|
فیزیوگرافی
|
|
|
:
|
تغییرات کاربری
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
چکیده
فرسایش بادی از مهمترین فرآیندهای بیابانزایی در مناطق خشک و نیمه خشک محسوب میشود. این فرآیند سبب تخریب اراضی، خاک، منابع آب و غیره می شود. پدیده گرد و غبار گرد و غبار بعنوان یکی از مهم ترین پیامدهای فرسایش بادی در سطح ایران و جهان و بویژه در منطقه غرب و جنوب غرب کشور مطرح است. در کنار این پدیده شناسایی شده در کشور، در دهه اخیر با تشدید پدیده نوظهوری به نام طوفان¬های گرد و غبار مواجه بودیم که وقوع آن از نظر تعداد واقعه و شدت دارای رشد غیر منتظره بوده است. شاید عوامل اصلی وقوع آن خشکسالی های مکرر و مدیریت ناصحیح زمین باشد. به دلیل تاثیر این پدیده بر کاهش کیفیت هوا ستادی در سازمان محیط زیست با تصویب شورای عالی محیط زیست کشور تشکیل گردید تا وظیفه هماهنگی بین دستگاه های علمی و اجرایی کشور را در مقابله و کاهش اثرات آن انجام دهد. طرح تحقیقاتی تحت عنوان کلی " تحقیق و مطالعه جامع منشاءهای طوفان¬های گرد و غبار در غرب و مرکز ایران، تلفیق با سایر تحقیقات انجام شده در کشور به منظور اولویتبندی عملیات کنترل و ارائه راهکارها" در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تعریف گردید. روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش ها و داده های میدانی، سنجش از دور، اقلیمی و فیزیوگرافی بود که با هدف شناسایی کانون های داخلی مولد گرد و غبار در نیمه غربی و مرکزی کشور بکار گرفته شد. این تحقیق بر اساس نتایج آماری ثبت شده درایستگاه¬ها هواشناسی و محیط زیست کشور در بحرانیترین بازه زمانی که طوفان¬های گرد و غبار داخلی و خارجی به شدت افزایش یافت (سال¬های 1386تا 2012) انجام گردید. رخداد گرد و غبار برای 12 استان به عنوان منطقه مورد مطالعه طی سالهای هدف به تفکیک ماه شناسایی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین رخداد گرد و غبار در ماههای اردیبهشت، خرداد و تیر بوقوع می پیوندد و بیشینه رخداد گرد و غبار برای ساعتهای 9 صبح الی 16 بعد از ظهر به وقت محلی رخ میدهد. ردیابی مسیر گرد و غبارهای ورودی نشان داد که طی دوره گرم سال بیشترین گرد و غبارهای ورودی با جهت شمال غربی-جنوب شرقی و غربی-شرقی و در دوره های سرد بویژه در اواخر دوره با جهت جنوبی–شمالی منطقه مطالعاتی را تحت تاثیر قرار می دهند. تهیه نقشه کاربری و بررسی تغییرات آن بیانگر کاهش سطح مناطق آبی، پوشش گیاهی و افزایش اراضی بایر خاکی در سال 1394 نسبت به سال1380 می باشد. این ویژگی¬ها بهمراه خصوصیات فیزیوگرافی چون فرسایش پذیری زیاد سازندها، وجود خاک های شور و باتلاقی، رطوبت کم خاک، تغییرات زیاد کاربری بکار گرفته شد و شناسایی مناطق مستعد و پتانسیل تولید گرد و غبار برای استان های انجام گردید. با توجه به شرح خدمات کلی طرح همزمان با منشاء یابی در 12 استان غربی و مرکزی، کلیه طرحهای تحقیقاتی انجام شده در پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری که در زمینه شناسایی منشاء، بررسی مکانیزم و ارائه راهکارهایی در مورد مقابله با طوفانهای گرد و غبار مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، اطلاعات بدست آمده از دانشگاه زابل و زاهدان و دانشگاه صنعتی شریف در مورد کانون های گرد و غبار در سیستان و بلوچستان و آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی نیز برای ارائه راهکارها مورد استفاده قرار گرفت. بررسی مقایسه ای دقت بکار رفته در تحقیقات مختلف نشان میدهد که روش بکار رفته در این تحقیق دارای قابلیت اعتماد بالاتری در شناخت منشاء گرد و غبار با مقیاس استانی است. لذا پیشنهاد میشود در ادامه کار و در راستای دستیابی به یک پوشش ملی یک و یا چند طرح تحقیقاتی مکمل برای استانهای سمنان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، کرمان، هرمزگان و یزد اجرا و به این مجموعه اضافه گردد.
|
|
|
:
|
Wind erosion is considered one of the most important desertification processes in arid and semi-arid regions. This process causes the destruction of lands, soil, water resources, etc. The phenomenon of dust is considered one of the most important consequences of wind erosion in Iran and the world, especially in the western and southwestern regions of the country. In addition to this phenomenon identified in the country, in the last decade we have been faced with the intensification of a new phenomenon called dust storms, the occurrence of which has had an unexpected growth in terms of the number of events and intensity. Perhaps the main factors of its occurrence are frequent droughts and improper land management. Due to the impact of this phenomenon on the reduction of air quality, a headquarters was established in the Environmental Organization with the approval of the Supreme Council for the Environment of the country to coordinate between the scientific and executive agencies of the country in combating and reducing its effects. A research project under the general title of "Comprehensive research and study of the origins of dust storms in western and central Iran, combining with other research conducted in the country in order to prioritize control operations and provide solutions" was defined at the Soil Conservation and Watershed Management Research Institute. The methodology of this study was a combination of field, remote sensing, climate and physiographic methods and data, which were used to identify internal dust generating centers in the western and central half of the country. This study was conducted based on the statistical results recorded at the country's meteorological and environmental stations during the most critical period when internal and external dust storms increased sharply (2007-2012). Dust occurrence for 12 provinces as the study area was identified during the target years by month. The results showed that the highest dust occurrence occurs in the months of May, June and July, and the maximum dust occurrence occurs between 9 am and 4 pm local time. Tracking the path of incoming dust showed that during the warm period of the year, most incoming dust is from the northwest-southeast and west-east directions, and in cold periods, especially at the end of the period, from the south-north direction, it affects the study area. Preparing a land use map and examining its changes indicates a decrease in the area of water areas, vegetation cover, and an increase in barren lands in 2015 compared to 2001. These features, along with physiographic characteristics such as high erodibility of formations, the presence of saline and marshy soils, low soil moisture, and high land use changes, were used to identify susceptible areas and potential for dust production for the provinces. According to the description of the general services of the project, along with the origin identification in 12 western and central provinces, all research projects carried out at the Soil Conservation and Watershed Management Research Institute in the field of identifying the origin, investigating the mechanism, and providing solutions for dealing with dust storms were examined. Also, information obtained from Zabol and Zahedan Universities and Sharif University of Technology regarding dust centers in Sistan and Baluchestan, West Azerbaijan and East Azerbaijan was also used to provide solutions. A comparative study of the accuracy used in different studies shows that the method used in this study has higher reliability in identifying the origin of dust at the provincial scale. Therefore, it is suggested that in the continuation of the work and in order to achieve national coverage, one or more complementary research projects be implemented for Semnan, Khorasan Razavi, South Khorasan, Kerman, Hormozgan and Yazd provinces and added to this collection.
|
| |