| شماره شناسایی
|
:
|
18886318
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۸۲۳۸
|
| نام عام مواد
|
:
|
[نشریه فنی]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
رضائی، مریم
|
|
|
:
|
قرمزچشمه، باقر
|
|
|
:
|
حاج سید علی خانی، نجمه
|
| عنوان اصلي
|
:
|
بررسی مدلهای بیلان آب: تحلیل ساختاری، مقیاسی و کاربردی در مدیریت منابع آب
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
مریم رضائی، باقر قرمزچشمه، نجمه حاج سید علی خانی
|
| صفحه شمار
|
:
|
۰ص.
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
انتشارات پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، ۱۴۰۴
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۸۲۳۸ مورخ ۰۸-۰۸-۱۴۰۴
|
|
|
:
|
سامانه مدیریت انتشارات علمی
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
بیلان آب یکی از شاخصهای کلیدی در مدیریت منابع آب و برنامهریزی هیدرولوژیکی به شمار میرود. در دهههای اخیر، مدلهای متعددی برای تخمین و تحلیل بیلان آب توسعهیافتهاند که هرکدام متناسب با شرایط اقلیمی، دادههای در دسترس و اهداف مدیریتی متفاوتی طراحیشدهاند. این پژوهش بهمرور و ارزیابی جامعی از مدلهای بیلان آب شامل مدلهای مفهومی، نیمه توزیعی و توزیعی میپردازد. روش تحقیق بهصورت مروری و جمعآوری اطلاعات، اسناد و مدارک در ارتباط با موضوع است. در مرحله اول، معیارهای جستجو و پایگاه دادهها تعیین شدند و از پایگاه دادههای GoogleScholar، Elsevier،ScienceDirect و Springer استفاده شد. معیار جستجو، موضوع مقالات بود و کلمات کلیدی بکار رفته شامل بیلان آب، مدلسازی هیدرولوژیکی، مدلهای فیزیکی، مفهومی، چرخه آب و مدیریت منابع آب بودند. در مرحله دوم، مقالات جستجو و دستهبندی شدند و مجموع مقالاتی که با هدف پژوهش حاضر همخوانی داشتند انتخابشده و بررسی شدند. مدلها بر اساس معیارهایی نظیر ساختار مفهومی، تعداد دادههای ورودی موردنیاز، مقیاس مکانی و زمانی، کاربردهای اصلی، مزایا و محدودیتهای هر مدل مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل مقایسهای نشان داد که انتخاب مدل بهشدت به هدف مطالعه، دسترسی به دادههای ورودی، ویژگیهای هیدرولوژیکی و کاربری اراضی حوزه آبخیز موردنظر وابسته است. مدلهای فرآیندمحور مانند MIKE-SHE و GSSHA به دلیل ساختار کاملاً فیزیکی، توانایی بالایی در شبیهسازی دقیق اجزای بیلان آب از جمله رواناب سطحی، تبخیروتعرق واقعی، نفوذ و جریان زیرسطحی دارند. بااینحال، این مدلها به دادههای ورودی بسیار دقیق و در مقیاس زمانی و مکانی بالا نیاز دارند و اجرای آنها برای حوضههای بزرگ، پیچیده و ازنظر محاسباتی پرهزینه است. در مقابل، مدلهایی مانند SWAT، AnnAGNPS وWetSpa، توانستهاند تعادلی میان دقت، انعطافپذیری و کارایی فراهم آورند. این مطالعه میتواند راهنمای مفیدی برای پژوهشگران و مدیران منابع آب در انتخاب مدل بیلان آبی متناسب با نیازهای پروژههای مختلف باشد.
|