|
" برآورد ميزان اثربخشي فعاليت هاي تحقيقاتي، آموزشي و ترويجي موسسه تحقيقات برنج کشور در دهه گذشته( 1402-1390) "
عسکري بزايه، فاطمه
| شماره شناسایی
|
:
|
18886372
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۸۲۸۴
|
| نام عام مواد
|
:
|
[گزارش نهایی -عادی]
|
| شناسه افزوده
|
:
|
عسکري بزايه، فاطمه
|
|
|
:
|
حبيبي، فاطمه
|
|
|
:
|
عسکري بزايه، فاطمه
|
|
|
:
|
شريف نسب، هومن
|
|
|
:
|
حسن زاده نعيمي، منصوره
|
|
|
:
|
نوبخت حقيقي، شهاب
|
|
|
:
|
رحماني اندبيلي، صفت اله
|
|
|
:
|
عباسي مژدهي، محمدرضا
|
|
|
:
|
تجددي طلب، کبري
|
|
|
:
|
شريف مقدسي، عليرضا
|
|
|
:
|
خداورديان، مجيد رضا
|
|
|
:
|
يوسفي، روح اله
|
|
|
:
|
مهدويان، سيد محمدرضا
|
|
|
:
|
عليشاهي، حسن
|
|
|
:
|
مجيدي شيلسر، فرزاد
|
|
|
:
|
حسيني چالشتري، مريم
|
|
|
:
|
معززي، فاطمه
|
|
|
:
|
ساده قمصري، مهدي
|
| عنوان اصلي
|
:
|
برآورد ميزان اثربخشي فعاليت هاي تحقيقاتي، آموزشي و ترويجي موسسه تحقيقات برنج کشور در دهه گذشته( 1402-1390)
|
| نام نخستين پديدآور
|
:
|
عسکري بزايه، فاطمه
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
Estimating the effectiveness of research, educational, and promotion activities of Rice Research Institute of Iran in last decade during 2012-2024
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
تهران: ستاد، ۱۴۰۴
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت ۶۸۲۸۴ مورخ ۱۴۰۴/۰۸/۱۷۶۸۲۸۴
|
|
|
:
|
شماره طرح : 013-58-3004-023-03010-030342
|
|
|
:
|
سامانه سمپات
|
| توصیفگر
|
:
|
ارقام اصلاحشده
|
|
|
:
|
تولید و توزیع بذر
|
|
|
:
|
بهرهوری منابع آبی
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
این مطالعه باهدف برآورد ميزان اثربخشی فعاليت های تحقيقاتی، آموزشی و ترویجی موسسه تحقيقات برنج کشور در دهه گذشته انجام شده است. نتایج نشان می دهد مؤسسه تحقیقات برنج کشور طی سالهای ۱۳۹۰–۱۴۰۲ با معرفی ارقام اصلاح شده، تولید و توزیع بذرهای پیشپایه و ترویج روشهای نوین زراعی، تاثیر بسزایی در افزایش کمی و کیفی تولید برنج و بهبود بهرهوری منابع آبی داشته است. در این بازه زمانی ۲۰ رقم اصلاحشده با ویژگیهای عملکردی و کیفی برتر معرفی و در مناطق مختلف نفوذ یافتهاند؛ بهطوریکه حدود ۲۵–۳۰ درصد از تولید کل برنج کشور به ارقام اصلاحشده اختصاص دارد و میانگین عملکرد شلتوک کشور بیش از ۵.۴۹ تن در هکتار گزارش شده است. در سال ۱۴۰۲، تولید حدود ۲۰۰ تن بذر مادری، ۳۴ تن بذر الیت و ۴٫۵ هزار کیلوگرم بذر سوپر الیت و توزیع آنها به کشاورزان منجر به صرفهجویی ۳۵ درصدی در مصرف بذر، افزایش حداقل ۱۰ درصدی عملکرد و کاهش هزینههای وجین و کنترل علفهای هرز تا ۵۰ درصد شده است؛ استفاده از بذور گواهیشده در ۳۶–۴۰ هزار هکتار در همان سال حدود ۱۱۰۰ میلیارد تومان درآمد اضافی (حدود ۳۰ میلیون تومان در هکتار، معادل ۲۰ درصد افزایش درآمد) برای کشاورزان به همراه داشته است. در زمینه مدیریت آب، ترویج آبیاری تناوبی و ارقام مقاوم به خشکی یا زودرس (مانند کیان و هستی) موجب صرفهجویی تقریبی ۲۲–۲۵ درصدی در مصرف آب و ارتقای پایداری تولید در شرایط محدودیت آبی شده است. اجرای دستورالعملهای مدیریت تلفیقی آفات و بیماریها (IPM) در حدود ۴۰۰۰ هکتار از مزارع شمال کشور، مصرف سموم شیمیایی را تا ۵۰ درصد کاهش داده است، بدون کاهش تولید و با ارتقای سلامت اکوسیستم مزرعه. مؤسسه همچنین بیش از ۱۰۷ یافته ترویجی را منتشر و در اختیار کشاورزان قرار داده است.ارزیابیهای اقتصادی نشان میدهد که تنها اثر ورود ارقام جدید در سال ۱۴۰۲ موجب افزایش ۸۶ هزار تن تولید (با ارزش ناخالص حدود ۵۲,۱۷۱ میلیارد ریال) شده و مجموع افزایش تولید ناشی از دستاوردهای تحقیقاتی به ۳۳۱ هزار تن با ارزش ناخالص تقریبی ۲۴۳,۸۲۷ میلیارد ریال رسیده است. با توجه به اعتبارات مستقیم مؤسسه (۵۹۴ میلیارد ریال در ۱۴۰۲)، نسبت فایده به هزینه پیامدها حدود ۸۸ گزارش شده است؛ به این معنا که هر یک ریال سرمایهگذاری در مؤسسه منجر به ایجاد حدود ۸۸ ریال منفعت اقتصادی برای بخش کشاورزی و اقتصاد کلان شده است.
|
|
|
:
|
This study aimed to assess the effectiveness of the research, educational, and extension activities of the Iran Rice Research Institute over the past decade. Results show that during the years 2011–2023, the Institute has significantly impacted the quantitative and qualitative increase in rice production and the improvement of water use efficiency through the introduction of improved rice varieties, production and distribution of pre-basic seeds, and promotion of modern agronomic practices. During this period, 20 improved varieties with superior performance and quality traits were introduced and adopted in various rice-growing regions; approximately 25–30% of the country’s total rice production is attributed to these improved varieties, with the national average paddy yield reported at more than 5.49 tons per hectare. In 2023, about 200 tons of foundation seed, 34 tons of elite seed, and 4.5 tons of super-elite seed were produced and distributed to farmers, resulting in a 35% saving in seed use, at least a 10% yield increase, and up to a 50% reduction in weeding and weed control costs. The use of certified seeds on 36,000–40,000 hectares in the same year generated approximately 1,100 billion Iranian tomans in additional income (about 30 million tomans per hectare, equivalent to a 20% income increase) for farmers.In water management, promoting alternate wetting and drying irrigation and the adoption of drought-tolerant or early-maturing varieties (such as Kian and Hasti) led to an estimated 22–25% reduction in water consumption and enhanced production sustainability under water scarcity conditions. The implementation of Integrated Pest and Disease Management (IPM) guidelines on about 4,000 hectares in northern rice fields reduced chemical pesticide use by up to 50% without yield loss, while improving ecosystem health. Moreover, the Institute has published and disseminated over 107 extension findings to farmers.Economic evaluations indicate that the introduction of new varieties alone in 2023 led to an increase of 86,000 tons in production (with a gross value of about 52,171 billion rials), and the total production increase from research achievements reached 331,000 tons with an estimated gross value of approximately 243,827 billion rials. Considering the Institute’s direct budget (594 billion rials in 2023), the benefit-cost ratio of its impacts was estimated at about 88, meaning that each rial invested in the Institute generated approximately 88 rials of economic benefit for the agricultural sector and the national economy
|
| |