|
" بررسي وضعيت بهداشتي اکوسيستم آبي شاخه هاي رودخانه سيروان (سد ژاوه- سنندج) با تاکيد بر باکتري هاي انديکاتور و بيماريزاي انساني و آبزي "
يعقوب زاده، زهرا
| شماره شناسایی
|
:
|
18886257
|
| شماره مدرک
|
:
|
۶۶۱۹۴
|
| نام عام مواد
|
:
|
گزارش تحلیلی/ تحلیلی-مطالعاتی
|
| شناسه افزوده
|
:
|
یارقلی، بهمن
|
|
|
:
|
ویسی، شادمان
|
|
|
:
|
رضایی، حامد
|
|
|
:
|
رجا، امید
|
| عنوان اصلي
|
:
|
تحولات کمی منابع آب در سطح حوضه آبریز ارس (با تمرکز بر اثرات پروژه DAP)
|
| عنوان اصلي به زبان ديگر
|
:
|
:Quantitative developments of water resources in Aras catchment area (Focusing on the effects of the DAP project)
|
| صفحه شمار
|
:
|
۷۲ ص:جدول، نمودار، نقشه
|
| وضعیت انتشار
|
:
|
کرج: مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، ، ۱۴۰۳
|
| فروست
|
:
|
شماره ثبت۶۶۱۹۴ مورخ ۱۴۰۳/۷/۳۰
|
| خلاصه یا چکیده
|
:
|
بحران آب در ایران یکی از بزرگترین مشکککک تی می باشکککد که در سکککالهای اخیر تمام جوانب زندگی و بویژه کشکاورزی را تحت تاثیر قرار داده اسکت. دالیل زیادی برای رد دادن این بحران وجود دارد که برخی به شکرای آب و هوایی و اقلیمی مرتب بوده و برخی به دلیل سو مدیریت در این حوزه می با شد. در سالهای اخیر، آورد رود ارس به ایران کاهش چشمگیری داشته و خسارات قابل توجهی در بخشهای مختلف از جمله کشاورزی در ا ستانهای اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی به همراه دا شته ا ست. از اینرو ضرورت دارد تا علل و میزان کاهش حقابه ورودی به ایران مشکخگ گردد. حوزه آبریز ارس با وسکعتی بالغ بر 102 هزار کیلومتر مربع در کشکورهای ایران، ارمنسکتان، آذربایجان و ترکیه قرار گرفته اسکت. در این گزارش، ضکرورت توجه هر چه بیشکتر به موضکو 1 دیپلماسککی آب، پا از ذکر مقدمه و حرم مائله به مهمترین قوانین و مقررات کنترل و مدیریت حوضککه آبریز مشکترک ارس در اسکناد فرادسکت و قوانین مرتب در زمینه اسکتفاده و بهره برداری از منابع آبی این حوضکه با کشکورهای همسکایه پرداخته شکد. بر اسکاس اح عات گردآوری شکده 24 قرارداد در قالبهای مختلف معاهده، پروتکل و موافقتنامه در زمینه موضککوعات مربوب به رودخانههای مرزی بین ایران و همسککایگان منعقد شککد که تعدادی از این قراردادها با عقد قرارداد بعدی منسککککود و تعدادی از آنها نیز از نظر زمانی منقضککککی شککککده و کارکرد خود را از دسکککت داده است. در حال حاضکککر تعداد 14 قرارداد آبی معتبر بین ایران و همسایگان وجود دارد. متأسفانه با کشور ترکیه تنها پروتکل استفاده از آبهای رودخانه ساری سککو و قره سککو برای تقسککیم آب این رودخانهها وجود دارد و در مورد رودخانه ارس با کش کور ترکیه هنوز معاهده و قراردادی منعقد نشده است. با توجه به افزایش بهرهبرداریها و ایجاد سککازههای مختلف آبی در باالدسککت حو ضککههای آبریز به ویژه در کشککور ترکیه و همچنین کاهش نزوالت جوی و کاهش حجم آب ورودی، به ویژه در حوضههای آبریز ارس، الزم است تا اقدامات من سجمتر و قویتری از سوی ایران در چارچوب دیپلما سی آب در د ستور کار حرف ایرانی قرار گیرد.بررسیها نشان داده است که اجرا و تکمیل آناتولی شرقی موسوم به داپ )DAP )کشور ترکیه در آینده نزدیک ممکن است سهم ایران از منابع آبی در حوضه آبریز ارس را بین 25 تا 30 درصکد کاهش میدهد. قطع یا کاهش آورد رودخانه مرزی ارس توسککک ترکیه منجر به مشک ت جدی برای تأمین آب شرب و کشاورزی مناحق پائین دست گردد. بررس ها نشان داده است که اغلب موافقت نامهها در خاورمیانه در مورد حوضههای آبریز مشترک به 12حور عام، و ایران با کشورهای همسایه به حور اخگ، به صورت دوجانبه بوده و تاکنون حتی یکک کنوانکسیون یکا موافقتنامه چندجانبه در مورد بهرهبرداری از حو ضههای آبریز م شترک مانند کنوان سیون آب اروپا درباره حفاظت و استفاده از آبراههای فرامرزی و دریاچههای بینالمللی )1992( کمیس ک کیون اقتص ک کادی س ک کازمان ملل برای اروپا )UNECE )وجود ندارد. به همین دلیل نیز قواعد عرفی و حقوقی حاکم بر منابع آب مشککککترک در منطقه بین ایران و کش ک کورهای همس ک کایه از ض ک کمانت اجرایی ض ک کعیفی برخوردار بوده و به همان نسبت نیز فاقد توانایی الزم برای حل مسککئله حقوقی منابع آب مشککترک هستند. در این پژوهش برای محا سبه میزان بارش از دادههای ماهوارهای در بازه زمانی 2003 تا 2023 ا ستفاده شد. در 1 گام اول مقادیر منابع آب موجود بر ا ساس دادههای بازتحلیلLand5-ERA به صورت ف صلی و ساالنه محا سبه شد. در مرحله بعد با استفاده از دادههای ESA کاربری اراضی و مقادیر مصرف آب در بخش کشاورزی به عنوان اصلیترین مصرف کننده منابع آب در چهار کشور به صورت جزئی و کلی برای داده مبنای سال 2020 می دی نشان داده شد. در حی دوره مورد بررسی نشان داده شد که عمده مصرف آب برای کشت گیاهان بهاره است و با توجه به تغییرات اقلیمی و تغییرات الگوی بارش از برف به باران، به نظر میرسد حذف کشتهای بهاره و توسعه ک شت های پاییزه امری اجتناب ناپذیر ا ست. از این رو میتوان گفت یکی از دالیل کاهش حقابه ورودی به ایران افزایش مساحت اراضی کشاورزی در باالدست در کشت های بهاره میباشد. لذا توصیه میگردد که چهار کشور منتفع با تشکککیل کمیته فنی و بر مبنای دادههای مشککترک ماهوارهای مورد قبول، نسککبت به حل مسککئله گام بردارند. همچنین با توجه به حتمی بودن اثرات منفی توسکعه باالدسکت بر میزان حقابه ورودی به کشکور )معادل 25 تا30 درصکککد بطور متوسککک (، برنامه ریزی برای مدیریت و بهینه سکککازی و یا برنامه ریزی برای تاب آوری کشاورزی پایین دست ضرورتی انکار ناپذیر می باشد. الزم به ذکر است این میزان کاهش شامل شرای متوس آورد رودخانه بوده و با توجه به محتمل بودن وقو دوره های خ شک سالی و همچنین در ماههای گرم )م صادف با پیک نیاز آبی در سطح حو ضه(، پیش بینی میگردد که عوارض و اثرات مربوحه در مواقعی از سال بیش از حد تخمین شده )25 تا30 درصد( مطرم شده باشد. واژههای کلیدی: رودخانه ارس، تاب آوری ک شاورزی، حو ضه آبریز م شترک، ح سابداری آب، سنجش از دور، دیپلماسی آب، کنوانسیون
|
|
|
:
|
The water crisis in Iran is one of the biggest problems that has affected all aspects of life and especially agriculture in recent years. There are many reasons for the occurrence of this crisis, some of which are related to weather and climate conditions, and some are due to mismanagement in this area. In recent years, the Aras River flow to Iran has significantly decreased and has caused significant losses in various sectors including agriculture in Ardabil, East and West Azerbaijan provinces. Therefore, it is necessary to determine the causes and extent of the decrease in the water rights entering Iran. The Aras watershed with an area of 102 thousand square kilometers is located in the countries of Iran, Armenia, Azerbaijan and Turkey. In this report, it is necessary to pay more attention to the issue of water diplomacy, after mentioning the introduction and raising the issue to the most important laws and regulations for the control and management of the Aras common watershed in the above documents and related laws in the field of using and exploiting the water resources of this basin was discussed with neighboring countries. Based on the collected information, 24 contracts in different formats of treaties, protocols and agreements were concluded in the field of issues related to border rivers between Iran and its neighbors, some of these contracts were canceled with the conclusion of the next contract, and some of them were also the comment has expired and lost its function. Currently, there are 14 valid water contracts between Iran and its neighbors. Unfortunately, there is only a protocol with Turkey for the use of the waters of the Sari Su and Qara Su rivers to divide the water of these rivers, and no treaty and contract has been concluded with Turkey regarding the Aras River. Due to the increase in exploitations and thecreation of various water structures in the upstream of the watersheds, especially in Turkey, as well as the reduction of precipitation and the reduction of the volume of incoming water, especially in the watersheds of Aras, it is necessary so that more coherent and stronger actions from Iran are included in the agenda of the Iranian side in the framework of water diplomacy. Investigations have shown that the implementation and completion of Eastern Anatolia known as DAP (DAP) of Turkey in the near future may reduce Iran's share of water resources in the Aras watershed by 25 to 30 percent. Cutting or reducing the flow of Aras Border River by Turkey will lead to serious problems for the supply of drinking water and agriculture in the downstream areas. Investigations have shown that most of the agreements in the Middle East regarding shared watersheds in general, and Iran with neighboring countries in particular, are bilateral, and so far there is not exist even a multilateral convention or agreement on the exploitation of the basin such as s the European Water Convention on the Protection and Use of Transboundary Waterways and International Lakes (1992) of the United Nations Economic Commission for Europe (UNECE). For this reason, the customary and legal rules governing common water resources in the region between Iran and 64neighboring countries have a weak executive guarantee and do not have the necessary ability to solve the legal issue of common water resources.In this research, various satellite data were used in the period from 2003 to 2023. In the first step, the amounts of available water resources were calculated based on ERA5-Land reanalysis data seasonally and annually. In the next step, using ESA data, land use and water consumption values in the agricultural sector as the main consumer of water resources in four countries were shown in detail and in general for the data base of 2020. During the investigated period, it was shown that the main water consumption for growing plants is in spring, and considering the climate changes and changes in the precipitation pattern from snow to rain, it seems inevitable to eliminate spring crops and develop autumn crops. Therefore, it can be said that one of the reasons for the decrease in the amount of water entering Iran is the increase in the area of agricultural land upstream in spring crops. Therefore, it is recommended that the four beneficiary countries take steps towards solving the problem by forming a technical committee based on common satellite data that is acceptable to both parties. Obviously, satellite data can have uncertainty and structural error, but in comparison, it is currently one of the most important problem solving tools. Considering the certainty of the negative effects of upstream development also on the amount of water rights the country (equivalent to 25-30% on average), planning for management and optimization or planning for the resilience of downstream agriculture is an undeniable necessity. It should be noted that this decrease includes the average conditions of the river flow and due to the probability of drought periods and also in hot months (coinciding with the peak of water demand at the basin level), it is expected that the related complications and effects in times of year more than estimated (25 to 30 percent) has been raised.Keywords: Aras River, Agricultural resilience, Common watershed, Water accounting, Remotesensing, water diplomacy, Convention
|
| |